سالمند آزاری چیست؟

معنی سالمند آزاری به رفتاری گفته می شود که از فرد یا افرادی که مراقبت سالمند را برعهده دارد سر می زند و موجب صدمه رساندن و کم شدن کیفیت زندگی او می گردد.

خانواده ها خصوصا فرزندان باید بدانند که سالمندآزاری انواع گوناگونی دارد و با آگاهی رسانی در این مورد می شود آمار سالمندآزاری را کم کند.

بحث مهم در انواع سو رفتار، در سالمندان سو استفاده مالی از افراد سالخورده است که به خاطر بالا رفتن سن یا مبتلا شدن به بیماری های زوال عقل کنترلی بر رفتار خود ندارند و امور مالی زندگی خودشان را به مراقب یا مراقبین خود سپرده اند. اما گاهی سالمندآزاری از نوع عاطفی و روانی و همچنین بی خبری و راندن است. اما در نهایت آخرین نوع سو رفتار با سالمندان، تندخویی جسمی و جنسی است که خوش بختانه از دیگر انواع آن کمتر است و بندرت دیده می شود.

مهم ترين عامل سالمندآزاری

رایج ترین تعریف سالمندآزاری: هر گونه اقدام که از روی عمد یا غیر عمدی یا عدم اقدام چه یکباره چه بارها که موجب صدمه و آزار به سالمند باشد خصوصا از طرف افرادی که سالمند با آن ها رابطه نزدیک دارد و انتظار می رود به آن ها اعتماد داشته باشد. سوء رفتار با سالمندان یکی از مخفی ترین نوع خشونت در خانواده می باشد.

بی خبری و بی توجهی به احتیاجات از موردهای سالمند آزاری محسوب می شود. همچنین سالمندآزاری با فشارهای اجتماعی و عدم پشتیبانی اجتماعی هم در رابطه است. هزینه عاطفی و مالی نگهداری سخت و مستمر از سالمند یکی از دلایل سالمندآزاری است خصوصا برای آنها که از توان مالی و آگاهی کمی برخوردارند.

پیدایش بیماری های مزمن به خصوص بیماری های روانی و آلزایمر، کم بودن مراکز نگهداری سالمندانی که به این بیماریها دچار هستند و هزینه سنگین نگهداشتن آنها موجب می شود بعضی از فرزندان که توانایی پرداخت این هزینه ها را ندارند، پدر و مادر پیرشان را در خیابان رها کنند که معمولا این سالمندان را نیروی انتظامی از خیابان جمع کرده و به بهزیستی تحویل می دهد.

رواج سالمندآزاری در کشورهای دیگر تفاوت دارد و بعضی از این تفاوت ها قابل ملاحظه است اما با اطمینان می شود گفت که این پدیده نسبتا شایع در همه جهان کم تر از حد واقعی شناسایی و گزارش می گردد.

دیده شده بیشتر سالمندآزاران به سالمندانی که تحت مواظبت خود نیاز مالی دارند و با کم کردن دسترسی آنها به دارایی، پول نقد یا انتقال اموال به زور، آن ها را آزار می رسانند.

مهم ترين عامل سالمندآزاری همسر، فرزندان یا کسانی هستند که سالمند با آن ها زندگی می کند.

سالمندان احتیاج به محبّت دارند

سالمندان نیازمند محبّت، قدردانی، احترام و توجه هستند، اما چشم پوشیدن تجارب ، گوشه گیر کردنشان، غر و لند کردن و منت گذاشتن به جهت خدماتی که به آنان ارائه می گردد موجب بروز بیماری افسردگی، تشدید بیماري های قلبی و عروقی و هم به خطر افتادن بهداشت روانی شان خواهد گردید.

به دوش کشیدن مسوولیت زندگی به تنهایی براي سالمند سخت است و می تواند مشکلات جسمی هم به بار آورد،. به همین جهت داشتن رابطه اجتماعي مطلوب، شرکت در مناسبتها و حس سودمند بودن می تواند از جهت روحی براي شخص امنیت روانی به وجود آورد .

 نشانه های سالمندآزاری

بیشتر نشانه های سالمندآزاری با زوال عقل مشابهت دارد

بسياري از نشانه های سالمندآزاری با نشانه های زوال عقل یا بیماري هایی که باعث سستی و ضعف می شوند ، مشابهت دارند، اما بحث و دعوا و تنش مکرر بین مراقب و شخص سالمند و تغيير در شخصیت یا رفتار سالمند می تواند علامتی از سالمندآزاری باشد.

با وجود تأکید زيادي که در فرهنگ ما براي منزلت به بیمار و سالمندان وجود دارد ، سالمندان بستری در بیمارستان انواع مختلف سوءرفتار را تجربه مي کنند . به این صورت آشنایی دقیق سوءرفتار با سالمندان در بیمارستان می تواند اگاهی و حساسیت اشخاص، مدیران، کارکنان و سازمان های مرتبط با این پدیده را بالا ببرد تا براي جلوگیری و طراحی سیستم شناسایی سالمندان در معرض خطر اقدامات موثری انجام دهند.

کم کردن وزن و سوتغذیه یا کم آبی، مشکلات جسمانی درمان نشده از قبیل زخم بستر، محیط زندگی کثیف، رخت خواب و لباس ‌های کثیف و نشسته  و تعویض نشدن لباس ها، حمام نکردن یا عدم پوشیدن لباس یا پوشش مطلوب در هوای گرم و سرد، محیط زندگی ناامن از نظر گرما و سرما، دادن داروهای زیاد یا کم به شخص سالمند، دست درازی به پس انداز های آن ها، ناسزاگویی به آن ها و تهدید آن ها به فرستادن به خانه های سالمندان هم ازموارد ديگر سالمندآزاری است.

پرستار سالمند

منبع: موسسه پرستاری طنین